Volgens ayurveda bestaat al het leven uit vijf basiselementen: akasha (ether), vayu (wind), tejas (vuur), jala (water) en prithvi (aarde).
Daarnaast kennen we in ayurveda drie dosha’s, ook wel constituties of mind body types genoemd. Deze dosha’s zijn opgebouwd uit bovenstaande vijf basiselementen. Vata (wind en ether), pitta (vuur en water), kapha (water en aarde). Ieder mens bestaat uit een unieke combinatie van de drie dosha’s, waarbij er meestal een dominant is.
In dit artikel bespreken we de kenmerken van een vata type.
Vata type
Vata betekent in het Sanskriet ‘bewegen’ of ‘in beweging brengen’, vata is dan ook verantwoordelijk voor de bewegingen van het lichaam, zowel geestelijk als lichamelijk.
Vata’s in balans zijn enthousiast, positief, alert, creatief en passen zich snel en makkelijk aan. Zij slapen goed en hebben een zeer sterk immuunsysteem.
Iemand met een constitutie waarbij vata overheerst is te herkennen aan zowel fysieke als geestelijke kenmerken.
Fysieke kenmerken
- Tenger, slank, dun
- Fijn en droog haar
- Droge huid die snel barst
- Lang, hoekig gezicht
- Kleine ogen
- Onregelmatige / slechte tanden
- Dunne lippen
- Fijne poriën
- Koude handen en voeten
- Een snelle, zwakke, onregelmatige polsslag
Geestelijke kenmerken
- Kan zich moeilijk concentreren
- Rusteloos
- Moeilijke slapers (wanneer uit balans)
- Onregelmatig eetpatroon
- Besluitvaardig
- Slecht geheugen
- Actieve levensstijl en/of persoonlijkheid
- Veranderlijk
Vata ayurveda
Vata is verantwoordelijk voor beweging in alle lichamelijke en geestelijke processen:
- Het stromen van het bloed
- De ademhaling
- De beweging van de spieren
- De gedachten
- De zenuw activiteiten
Vata dosha
Wanneer vata uit balans is kunnen er allerlei klachten ontstaan. Typische vata klachten zijn klachten omtrent de anus, blaas, botten, dikke darm, heupen, huid, oren, rectum en voeten.
Vata uit balans
- Ruwe huid
- Broze, droge vingernagels
- Droge tong
- Grijsbruine gelaatskleur
- Obstipatie
- Droge hoest
- Droge ogen of lippen
- Depressiviteit of minder energie en levensvreugde
- Ademhalingsklachten
- Slapeloosheid of onderbroken slaap
- Aspecifieke vermoeidheid
- Angst, onzekerheid en verwarring
- Duizeligheid
- Hoge bloeddruk
- Spierspanning
- Zenuwpijn
- Trillen of rillen
- Kramp
- Gewichtsverlies
- Maagklachten
Wat verstoort de balans?
Een verstoorde vata balans kan verschillende oorzaken hebben, waarbij de Westerse (snelle) leefstijl een van de grootste boosdoeners is. Van nature voelen vata types zich aangetrokken tot een snel en spannend leven, terwijl juist zij beter gedijen bij rust, reinheid en regelmaat.
Ook stress, overmatige activiteiten, gebrek aan ontspanning, overmatig eten, tabak, alcohol, hard werken en emotionele en/of lichamelijke druk kunnen ervoor zorgen dat vata uit balans raakt. Net als het overslaan van maaltijden, te weinig slaap, kou, wind, regen en sneeuw en het eten van koud, bevroren of rauw voedsel.