Kurkuma (curcuma longa), ook wel geelwortel, behoort tot dezelfde familie als gember. De wortel ziet er – op de gele kleur na – ook enigszins hetzelfde uit als gemberwortel.
Wat is kurkuma?
Kurkuma / geelwortel is een specerij afkomstig van de wortelstokken van de curcuma longa. In het Westen wordt kurkuma vooral gebruikt als smaakmaker, binnen de ayurvedische geneeskunde wordt het kruid al eeuwenlang ingezet als geneesmiddel.
Kurkuma heeft een bittere en wrange smaak, voeg dus niet te veel toe aan gerechten want dat komt de smaak niet ten goede.
Is kurkuma gezond?
Kurkuma is een van de meest geneeskrachtige kruiden die er bestaat. Er worden talloze gezondheidsvoordelen toegeschreven aan kurkuma waarbij de ontstekingsremmende en ontgiftende werking met stip bovenaan staan.
De medicinale effecten van kurkuma kunnen waarschijnlijk worden toegewezen aan het feit dat kurkuma curcuminoïden bevat. Curcuminoïden hebben een antioxiderende werking.
De lijst met gezondheidsvoordelen van kurkuma is eindeloos: kurkuma heeft een kalmerend effect op de spijsvertering wat het risico op maag-darmzweren bij het gebruik van medicijnen kan verlagen, daarnaast heeft kurkuma een beschermend effect op de lever en kan het bijdragen aan het verlagen van het cholesterolgehalte.
Verder kan de consumptie van kurkuma bijdragen aan het verlichten van pijn en stijfheid, het tegengaan van de groei van bacteriën en virussen, en werkt het zuiverend, ontgiftend en ontstekingsremmend.
Is kurkuma gevaarlijk?
Als je last hebt van galstenen wordt het nemen van kurkuma afgeraden. Ben je zwanger of geef je borstvoeding? Overleg dan altijd met een arts voordat je kurkuma toevoegt aan je dieet.
Consumeer niet meer dan één gram kurkuma per dag, een theelepel bevat ongeveer twee à drie gram.
Kurkuma met zwarte peper
In combinatie met zwarte peper wordt de werking van kurkuma versterkt én wordt kurkuma beter opgenomen door het lichaam. Onder het mom van ‘gemak dient de mens’ kan je ook zwarte peper toevoegen aan je potje kurkuma, dan zit je altijd goed. Houd hierbij de verhouding 5 gram zwarte peper op 100 gram kurkumapoeder aan.
Kurkuma poeder vs. verse kurkuma
Verse kurkuma, ook wel geelwortel, is qua smaak een stuk milder dan kurkuma in poedervorm. Staat er in een gerecht dat je een halve theelepel kurkuma moet gebruiken? Dan kan je dit vervangen door één eetlepel geraspte verse kurkuma / geelwortel.
Kurkuma: vata, pitta & kapha
Kurkuma draagt bij aan het in balans houden van alle drie de dosha’s. Voeg daarom twee tot driemaal per week kurkuma toe aan gerechten.
Disclaimer: binnen Ayurveda worden kruiden en specerijen al duizenden jaren gebruikt ter voorkoming en genezing van allerlei aandoeningen. Pas recentelijk is de interesse in natuurlijke geneeskunde in de Westerse wereld toegenomen en wordt er wetenschappelijk onderzoek gedaan naar (een deel van) de mogelijke gezondheidsvoordelen. De genoemde gezondheidsclaims zijn in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.